Canada là thị trường nhập khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 2 của Việt Nam

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, nửa cuối năm 2021, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Canada bị sụt giảm liên tục do ảnh hưởng của làn sóng Covid-19 lần thứ 4. Nhưng bước sang năm 2022, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này đã tăng trưởng liên tục.

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Canada tính đến hết tháng 2/2022 đạt 7,5 triệu USD, tăng 52% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là mức tăng trưởng lạc quan nhất sau nhiều tháng sụt giảm.

Hiện Canada là thị trường nhập khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 2 của Việt Nam sau Mỹ, với tỷ trọng chiếm gần 5% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ và là thị trường nhập khẩu lớn nhất trong khối CPTPP. 

Việt Nam đang xuất khẩu chủ yếu thịt/loin cá ngừ đông lạnh mã HS0304 sang thị trường này, chiếm 74% tổng giá trị xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm.

Cá ngừ được bốc dỡ, sơ chế tại cảng cá Đông Tác, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên để đưa đi xuất khẩu. (Ảnh: Trình Kế)

Việt Nam hiện đang là nguồn cung cá ngừ lớn thứ 2 cho thị trường Canada, sau Thái Lan, chiếm 12% tổng khối lượng nhập khẩu cá ngừ của Canada năm 2021. Tại phân khúc thị trường thịt/loin cá ngừ đông lạnh HS030487, Việt Nam đang là nguồn cung lớn nhất cho thị trường này. 

Trong khi thị phần của Thái Lan có xu hướng sụt giảm, thị phần của Việt Nam lại có xu hướng tăng lên trong năm 2021.

Năm 2021, có 31 doanh nghiệp đang tham gia xuất khẩu cá ngừ sang Canada. Trong đó, 4 công ty xuất khẩu cá ngừ lớn nhất là Yueh Chyang Canned Food, Foodtech, Bidifish, Tithico, Phuc Nguyen Seafood và Mowi Vietnam, chiếm tỷ trọng trên 65% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này.

Theo đánh giá của Thương vụ Việt Nam tại Canada, mặc dù quy mô thị trường không lớn như thị trường Mỹ nhưng Canada cũng là một thị trường tiềm năng cho cá ngừ Việt Nam. 

Số liệu thống kê của ITC cho thấy, Canada hiện đang là thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn thứ 16 trên thế giới. Với dân số gần 38 triệu người và chính sách đón nhận khoảng 400.000 người nhập cư mỗi năm, nhu cầu thủy sản, trong đó có cá ngừ, của người dân Canada không ngừng tăng lên.

Chuyên gia thị trường Cá ngừ của VASEP, bà Nguyễn Hà cho biết, hiện các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam không nhận được nhiều ưu đãi về thuế nhập khẩu vào thị trường Canada sau Hiệp định thương mại tự do CPTPP. Do phần lớn các sản phẩm đã được hưởng mức thuế tối huệ quốc MFN là 0% từ trước khi CPTPP được ký kết và hiệu lực (trừ cá ngừ chế biến (thuế MFN 7%). 

Nhưng thị trường Canada có một số đặc điểm thuận lợi như: không có hạn ngạch xuất khẩu, các sản phẩm thủy sản Canada và Việt Nam mang tính tương hỗ lẫn nhau, hơn là cạnh tranh trực tiếp và sản phẩm nhập khẩu vào Canada dễ dàng tiếp cận thị trường Mỹ và ngược lại, khi thương mại Canada và Mỹ chiếm tới 75% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Canada. 

Do vậy, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Canada còn nhiều dư địa, và dự kiến xuất khẩu sang thị trường này sẽ tiếp tục tăng trưởng trong những tháng tới.

Tỉnh nào xuất khẩu cá ngừ nhiều nhất Việt Nam?
Khai thác cá ngừ là thế mạnh của nghề biển ở ba tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa. Trong tháng 1/2022, tỉnh Khánh Hoà tiếp tục dẫn đầu cả nước về xuất khẩu cá ngừ với giá trị gần 40 triệu USD, chiếm 45% tổng kim ngạch xuất cá ngừ của cả nước. 

Đứng sau Khánh Hòa về xuất khẩu cá ngừ là tỉnh Bình Định, Phú Yên, TP.HCM và Bình Dương.

Ông Mai Thành Phúc - Chủ tịch Hiệp hội nghề cá xã Phước Đồng, thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) cho biết, những năm trước, mỗi tấn cá ngừ đại dương được thu mua với giá từ 100 đến 110 triệu đồng. Năm nay, mỗi tấn cá có giá mua từ 150 - 160 triệu đồng. Đây là mức giá cá ngừ giá cá ngừcao nhất trong gần 10 năm qua.

Tại một số vựa thu mua, buôn bán hải sản, giá cá ngừ nguyên con lựa size dưới 20 kg: 140.000 đồng/kg. Cá ngừ nguyên con lựa sie từ 20 - 30kg/con: giá 165.000 đồng/kg. Cá ngừ đại dương nguyên con lựa size trên 30kg: 175.000 đồng/kg. Cá ngừ đại dương Phi lê: từ 170.000 - 280.000 đồng/kg thịt tùy quy cách.

Mỗi chuyến ra khơi, các tàu cá khai thác được từ 40 đến 50 con cá ngừ. Với giá hiện tại, mỗi tàu cá thu lãi từ 70 đến 200 triệu đồng, ngư dân rất phấn khởi.

Cá ngừ đại dương là một loài cá biển, sinh sống ở nhiều vùng biển của nước ta. Song khu vực biển duyên hải Trung Bộ là nơi tập trung nhiều nhất loài cá này, trong đó Phú Yên được đánh giá là vùng biển có thể khai thác những con cá ngừ đại dương ngon và bổ dưỡng nhất.

Hằng năm cứ vào khoảng tháng giêng lúc trăng tròn, ngư dân Phú Yên, Khánh Hòa lại bắt đầu hành trình đi đánh bắt cá ngừ đại dương và tháng 4 là mùa cao điểm trong thu hoạch, đánh bắt loài cá khổng lồ này.