Người nuôi hàu ở Vũng Tàu khốn đốn

Sau bữa trưa vội một ngày giữa tháng 6, ông Nguyễn Văn Nhất (53 tuổi, ở phường 12, TP Vũng Tàu) lái thuyền chở gần chục nhân công chạy ra khu vực bè gần một hecta mặt nước gỡ hàu để chúng không bị rụng xuống đáy sông. Hàng chục tấn hàu Thái Bình Dương sau khi thu hoạch không bán được, ông cho vào hơn 200 chiếc vỉ, buộc dây bốn góc, rồi treo lơ lửng trên bè hơn một tháng nay.

Ông Nhất nuôi hàu Thái Bình Dương bảy năm nay, bằng cách sử dụng vỏ hàu truyền thống đục lỗ, xâu thành từng dây, nuôi cấy giống rồi đưa ra treo trên các bè, cách nuôi này ít gây rủi ro về môi trường.

Người làm công cho ông Nhất kéo dây hàu Thái Bình Dương nuôi 5 tháng lên khỏi giàn. Ảnh: Trường Hà.

Hàu nuôi từ tháng thứ tư, ông bắt đầu xuất bán giá dao động 20.000 – 25.000 đồng mỗi kg, mỗi năm đem về thu nhập 2 tỷ đồng sau khi trừ đi hết chi phí. Thị trường của loại hàu này là các nhà hàng Vũng Tàu, TP HCM, Nha Trang và Đà Nẵng. "Thua rồi, đầu ra quá khó và giá liên tục sụt giảm sâu từ đầu năm tới nay", ông Nhất nói và cho biết, mọi năm con hàu nuôi không kịp lớn để bán.

Ước tính tồn đọng chừng 50 tấn hàu, ông Nhất cầu cứu "mối ruột" nhưng lực bất tòng tâm. "Đường cùng là bán tháo 3.000 đồng một kg để người ta chở ra Nha Trang cho tôm hùm ăn. Khi đó tôi ước chừng bị lỗ 1,5 tỷ đồng, trong đó 500 triệu tiền giống, giá thể và số còn lại là tiền nhân công chưa kể các khoản đầu tư, khấu hao khác", ông nhẩm tính. Hiện tại ông Nhất vẫn duy trì công việc cho 10 người, không giảm lương 7-10 triệu đồng mỗi tháng, tùy vào năng lực của họ.

Cách đó hơn 10 km, xã đảo Long Sơn - nơi nuôi cá biển, hàu Thái Bình Dương lớn nhất tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, hàng trăm hộ nuôi cá chim, bớp, mú và hàu. Bè của ông Nguyễn Văn Đẹt trên sông Chà Và có 8 lồng cá biển, với 4.000 con cá đã nuôi 10 tháng và 40.000 dây hàu Thái Bình Dương. Khoảng 3,5 tấn cá, 10 tấn hàu, ông không có cách nào bán được, trong khi chi phí tăng cao do cá lớn cần lượng thức năng nhiều hơn.

"Dù nuôi cầm chừng, tôi phải tốn 2 triệu đồng thức ăn mỗi ngày. Lứa nuôi này đội chi phí đến 700 triệu đồng", ông Đẹt nói và cho biết để có tiền nuôi cá, hàu ông phải vay mượn nhiều nơi, song tình cảnh hiện tại có thể đẩy ông vào cảnh nợ nần.

Ruột con hàu Thái Bình Dương đã quá thời gian nuôi nhưng chưa bán được. Ảnh: Trường Hà.

Ông Phan Văn Toàn, cán bộ phụ trách thủy sản xã Long Sơn cho biết, hàu Thái Bình Dương nuôi quá 6 tháng chất lượng thịt bắt đầu giảm sút và hàu chết dần hoặc rụng xuống đáy biển. Hiện tại phần lớn các hộ nuôi đã quá ngày thu hoạch. "Cá, hàu tồn quá lớn, trong khi hàng quán đóng cửa dài hạn, bà con nuôi trồng khó lòng bán được hàng trong thời gian tới", ông Toàn nói.

Theo khảo sát của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, toàn tỉnh có 574 hộ nuôi cá, hàu trên bè trên các sông Chà Và, sông Dinh và sông Mỏ Nhát và hiện tồn đọng hơn 1.490 tấn hàu, 220 tấn cá, 12 tấn tôm hùm tre. Giá cá chim, bớp, mú bán lẻ dao động 110.000 - 200.000 đồng một kg (trước dịch khoảng 130.000 -250.000 đồng mỗi kg); hàu Thái Bình Dương giá 13.000 -15.000 đồng mỗi kg (giảm 7.000 -10.000 đồng mỗi kg).

Mới đây, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu giao Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn kêu gọi các cơ quan, ban ngành, đơn vị trong tỉnh tiêu thụ cá, hàu giúp người dân. Bà Nguyễn Lê Yến Hà, Phó chi cục quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), đơn vị được giao làm đầu mối hỗ trợ cho biết, đang bán hàu Thái Bình Dương giúp người dân với giá 16.000 đồng mỗi kg, các loại cá 82.000 -122.000 đồng mỗi kg, đã bao gồm chi phí vận chuyển.

Bè nuôi hàu, cá trên sông Chà Và, xã Long Sơn, TP Vũng Tàu. Ảnh: Trường Hà.

"Những đơn hàng nhỏ lẻ chúng tôi nhận và hỗ trợ giao hàng hoặc người dân chở đến điểm tập kết. Riêng những người mua số lượng lớn, ngoại tỉnh, chúng tôi sẽ giới thiệu trực tiếp đến những bè cần bán", bà Hà nói và cho biết, sau hai ngày Chi cục bán được hơn 2 tấn hàu và hàng trăm kg cá các loại.