Nâng cao chất lượng chè gắn với khai thác tiềm năng du lịch

Muốn thu hút khách, phải làm tốt sản xuất
Những năm gần đây, bên cạnh việc phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm chè, các hộ trồng chè ở xã Tân Cương, Thành phố Thái Nguyên (Thái Nguyên) đã bắt đầu tiếp cận, phát triển hình thức du lịch trải nghiệm, bước đầu đã có những tín hiệu rất tích cực.

Nhiều HTX trên địa bàn xã Tân Cương đã tích cực chuyển dịch các diện tích trồng chè theo hướng VietGAP, hướng hữu cơ để tạo tiền đề phát triển du lịch trải nghiệm. Ảnh: Trung Quân.

Việc nhiều cơ sở sản xuất chè phát triển hình thức du lịch trải nghiệm là hướng đi rất đúng đắn, vừa góp phần quảng bá rộng rãi các sản phẩm chè đặc sản của Tân Cương, vừa giúp người dân ổn định thu nhập, thêm yêu và gắn bó với nghề truyền thống của quê hương hơn.

Tình cờ chúng tôi gặp anh Bùi Trọng Đại, Giám đốc HTX Trà và Du lịch cộng đồng Tiến Yên. Không chút lưỡng lự, anh mời chúng tôi về thăm đồi chè và thưởng trà trong khuôn viên HTX.

Anh Đại chia sẻ: Anh bắt đầu xây dựng và phát triển hình thức du lịch trải nghiệm đồi chè từ năm 2015. Đến nay, trung bình hàng năm HTX của anh đón từ 80 - 100 đoàn khách cả trong nước và nước ngoài. Khách du lịch đến đều được anh và các thành viên HTX đón tiếp nhiệt thành, chu đáo, được trải nghiệm ngắm cảnh, tham gia vào các hoạt động sản xuất chè, thưởng trà, ăn kẹo lạc hoàn toàn miễn phí.

Theo anh Đại, để phát triển du lịch, thu hút được khách tham quan thì phải tổ chức tất cả các khâu một cách bài bản và kỳ công. Trong đó, việc thay đổi cách thức chăm sóc đồi chè từ thói quen truyền thống chạy theo số lượng, sang trồng theo hướng nâng cao chất lượng, mà hiện nay là trồng theo các tiêu chuẩn như VietGAP, hướng hữu cơ… là việc cần phải làm trước tiên.

Anh giải thích, khách du lịch đến đồi chè để mong cảm nhận được sự thanh bình, tươi mát, hít thở bầu không khí trong lành của núi rừng, mua được những sản phẩm chất lượng tốt tại chính nơi sản xuất. Vì thế, nếu không đáp ứng được các khâu khác của sản xuất chè, nhất là sản xuất hướng hữu cơ, tạo môi trường sinh thái trong lành thì dù có thu hút khách du lịch cũng không thể được.

Bên cạnh đó, để tạo thêm không gian và thuận lợi cho khách tham quan trải nghiệm, anh đã xây dựng hệ thống đường bê tông trong khu vực đồi chè của mình, đào ao tạo hồ nước, làm cầu, dựng lều trên hồ để làm nơi du khách ngồi thưởng trà, ngắm cảnh. Tổ chức cho du khách trải nghiệm hái chè, chế biến chè, phục vụ ẩm thực, chỗ nghỉ qua đêm...

Tỉnh Thái Nguyên đã đầu tư xây dựng công trình Không gian văn hóa trà Tân Cương tọa lạc tại xóm Soi Vàng để trưng bày giới thiệu về lịch sử nghề làm chè, văn hóa và những sản phẩm chè đặc sắc. Ảnh:Trung Quân.

Nhanh chóng nắm bắt xu hướng phát triển du lịch để quảng bá và tiêu thụ sản phẩm chè, HTX Hảo Đạt, xã Tân Cương cũng đã chuyển mình để thu hút khách du lịch.

Bà Đào Thanh Hảo, giám đốc HTX cho biết: Làm du lịch trải nghiệm nghĩ dễ mà lại khó vì nó đòi hỏi rất nhiều yếu tố từ chất lượng sản phẩm, con người, cơ sở vật chất, truyền thông... Trong đó, việc giữ được chất lượng sản phẩm là yếu tố then chốt.

“Mình thu hút khách du lịch thăm quan mục đích chính là quảng bá thương hiệu và bán được nhiều sản phẩm, mà chất lượng mình làm không tốt thì khách hàng sẽ quay lưng, thậm chí tác dụng theo chiều hướng ngược lại” - bà Hảo phân tích.

Xuất phát từ suy nghĩ đó, HTX Hảo Đạt đã xây dựng được tổng diện tích chè 10 ha và 25 ha liên kết đều trồng theo tiêu chuẩn VietGAP. Khu chế biến, đóng gói bảo quản, không gian thưởng trà cũng được cải tạo lại khang trang để thuận tiện cho khách du lịch tham quan, trải nghiệm.

Du lịch trong nông thôn, chứ không phải nông thôn làm du lịch

Mặc dù có lợi thế rất lớn nhưng hầu hết các hoạt động du lịch trải nghiệm ở Tân Cương còn mang tính nhỏ lẻ, manh mún. Các mô hình mới chỉ đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ ngơi, ăn uống, trải nghiệm của du khách ở mức đơn giản, các dịch vụ bổ trợ khác chưa được đầu tư.

Du khách đến Tân Cương sẽ được trải nghiệm ngắm cảnh, tham gia vào các hoạt động sản xuất chè, thưởng trà cùng các nghệ nhân làm chè nơi đây. Ảnh: HTX Tiến Yên.

Ông Phạm Tiến Sỹ, Chủ tịch UBND xã Tân Cương cho rằng: Mặc dù đã nhiều hộ phát triển hình thức du lịch trải nghiệm nhưng vẫn chưa tạo được sự đồng bộ bởi lẽ người dân chưa có kinh nghiệm cũng như chưa được trang bị đầy đủ những kiến thức về việc xây dựng và vận hành kinh doanh dịch vụ du lịch.

Phần lớn nông dân quen với sản xuất nông nghiệp nên hạn chế về tư duy kinh doanh dịch vụ. Nhiều hộ trồng chè chưa nhận thức được hết giá trị của việc phát triển du lịch gắn với hoạt động sản xuất chè. Từ đó, dẫn tới tâm lý không muốn đón khách du lịch, vì sợ mất thời gian đón tiếp, khách đến hái chè sợ làm hỏng vườn chè, giẽ đất...

Việc liên kết giữa điểm du lịch nông thôn với doanh nghiệp lữ hành chưa hiệu quả để có thể tạo ra chuỗi khép kín. Vấn đề tiêu thụ hàng hóa nông nghiệp thông qua hoạt động du lịch chưa được khai thác tốt.

Bên cạnh đó, để đa dạng hóa các hình thức dịch vụ, vấn đề mặt bằng, chuyển đổi đất nông nghiêp, cơ sở hạ tầng vẫn còn nhiều bất cập. Bởi vậy, cần xác định "làm du lịch trong nông thôn", chứ không phải "nông thôn làm du lịch" để tránh những tác động sau này.