Rón rén vào vụ hoa Tết

Tuy nhiên, có những loại hoa chậu, cây cảnh đã trồng từ đầu vụ nên nhà nông phải đánh cược với sự may rủi của thị trường vốn bấp bênh nay bồi thêm dịch COVID-19.
Thiếu vốn và giống hoa

Sau khi Lâm Đồng nới lỏng giãn cách trong phòng chống dịch COVID-19, thị trường tiêu thụ hoa có nhiều khởi sắc, nhà vườn ở TP Đà Lạt và các huyện lân cận bắt tay tái đầu tư, sản xuất. Tuy nhiên, nhiều hộ gặp khó khăn vì thiếu vốn và khan hiếm củ giống hoa. Bà Nguyễn Thị Hương, người trồng hoa cúc lâu năm ở làng hoa Thái Phiên (phường 12), cho biết, những tháng qua, khi nhiều địa phương trong cả nước bị phong tỏa, giãn cách xã hội, hoa Đà Lạt rơi vào tình trạng ế ẩm chưa từng có. Gia đình bà bị thiệt hại nặng nề, gần như “đứt vốn” vì phải cắt bỏ hàng ngàn mét vuông hoa cúc. Kể từ đầu tháng 10, thị trường bắt đầu khôi phục nên gia đình vay mượn tiền để xuống giống hoa vụ Tết, tuy nhiên chỉ phủ được 2/3 diện tích.

Hoa lan trồng cho vụ Tết

Theo Hội Nông dân phường 12, địa phương chỉ xuống giống trên dưới 10ha hoa lys (loại hoa cao cấp) phục vụ Tết, giảm khoảng 30% so với năm ngoái. Đối với hoa lys, nhà nông mua giống từ nước ngoài và phải đặt cọc trước. Trong khi đó, nhiều hộ bị thua lỗ trong đại dịch nên thiếu vốn; đồng thời lo lắng không biết dịch bệnh có thuyên giảm không nên không mạnh dạn đặt cọc. Đến khi nhà vườn quyết định xuống giống hoa lys vụ Tết thì không nhập giống được nữa. Đối với hoa cúc, nhiều nhà sản xuất giống ở địa phương bị thua lỗ trong đại dịch và sợ bị ế nên chỉ ươm giống cầm chừng. Hậu quả là nguồn cung cây giống thiếu từ 20-30% so với nhu cầu, dẫn đến diện tích hoa cúc trồng vụ Tết chỉ còn khoảng 70ha.

Với các loại hoa ngắn ngày, chủ vườn có thể bám sát diễn biến thị trường để chủ động giảm diện tích, số lượng trồng nhằm tránh rủi ro. Riêng hoa mai, đào và nhiều cây cảnh khác, nhà vườn đành theo tới cùng vì đã xuống giống từ đầu năm. Anh Đoàn Xuân Khâm (xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn, Đắk Lắk) chia sẻ, đã xuống 300 cây đào thế từ đầu năm. “Hơn 10 năm trồng đào bán Tết nên tôi có sẵn mối quen. Tuy nhiên năm nay dịch bệnh, tôi sợ chính quyền không mở chợ hoa xuân, nếu vậy hoa Tết sẽ khó tiêu thụ. Mọi năm tôi bán 1 cây đào với giá từ 1,5-6 triệu đồng/cây tùy cây to, nhỏ, dáng thế đẹp. Năm nay chắc không được như vậy, ông nói.

Dự báo nhu cầu giảm

Ông Hoàng Bá Bình, Chủ tịch Hội Nông dân phường 11 (TP Đà Lạt), cho biết, diện tích xuống giống cho vụ Tết Nhâm Dần sắp tới giảm hơn 20% so với năm trước. Cụ thể, diện tích hoa cúc xuống giống giảm từ 170ha xuống chỉ còn khoảng 120-130 ha, cẩm chướng từ 50ha xuống 30ha, cát tường giảm khoảng 3ha. Nguyên nhân, nhiều hộ bị đứt gãy nguồn cung ứng cây giống, nhất là những loại hoa phải nhập giống từ nước ngoài như lys, cát tường, hoa chậu… Mặt khác, nhiều diện tích trước đây chuyên trồng hoa, nay nông dân chuyển sang trồng rau vì bị ám ảnh bởi tình thế buộc phải cắt hoa làm phân bón hoặc cho bò ăn như nhiều tháng trước. Ngoài ra, cơ quan quản lý và các nông hộ đều dự báo nhu cầu mua hoa dịp Tết sẽ giảm so với những năm trước.

Tại làng hoa Chi Lăng (phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk), ông Ngô Công Vinh, chuyên trồng hoa cúc bán vào dịp Tết, cho hay, do dịch COVID-19 nên năm nay gia đình không trồng hoa cúc trong chậu. Số chậu nhập về để trồng hoa cúc, ông đã bán lại gần hết cho người dân địa phương để trồng rau. Lý do, thời điểm ông Vinh xuống giống hoa (tháng 8 âm lịch) thì TP Buôn Ma Thuột liên tục thực hiện các đợt giãn cách xã hội phòng chống dịch COVID-19. Việc nhập hoa giống khó khăn, giá lại tăng. Vả lại, ông Vinh lo lắng thị trường tiêu thụ sẽ giảm do dịch bệnh nên chỉ làm ít luống hoa cúc bán cành và trồng hoa dạ yến thảo.

“Năm nào nhà tôi cũng trồng vài trăm chậu cúc vàng lớn nhỏ, để kín sân vườn, tối ngày tất bật chăm hoa. Năm nay tôi không trồng chậu hoa nào vì sợ bán giá cao không ai mua, bán thấp thì không đủ tiền đầu tư. Tôi đang trồng hàng trăm chậu hoa dạ yến thảo vừa đẹp, giá bình dân, hợp túi tiền nhiều người”- Ông Ngô Công Vinh (làng hoa Chi Lăng, Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk)
Ở tỉnh Đắk Nông, nhiều chủ vườn chuyên trồng hoa cây cảnh cũng chủ động cắt giảm 50% số lượng vườn hoa bán Tết. Ông Trần Chế Khắc Quyền (phường Nghĩa Phú, TP Gia Nghĩa) trồng 40.000 cây hoa cúc đóa, giảm khoảng 1/2 diện tích trồng hoa Tết so với năm trước. Ngoài lý do dịch bệnh, ông Quyền giảm diện tích trồng hoa vì chi phí đầu tư tăng so với mọi năm. Dù đã giảm số lượng hoa Tết, ông Quyền vẫn lo lắng đầu ra do thị trường hoa liên tục biến động. Để tránh rủi ro, ông Quyền trồng hoa theo kiểu gối vụ để kiếm thêm thu nhập, không thể trông chờ hết vào “canh bạc” hoa Tết.

Bà Lại Thị Loan, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Đắk Lắk, cho biết, qua khảo sát sơ bộ từ một số chủ vườn hoa, các cơ sở cung cấp hoa cây cảnh và các huyện, thị trấn cho thấy, người dân đã giảm số lượng hoa Tết. Có chủ vườn không trồng hoa Tết vì dịch bệnh không thể xuống giống, chăm sóc hoặc sợ không tiêu thụ được. Việc người dân chủ động giảm diện tích trồng hoa là phù hợp, bởi dự báo năm nay, nhu cầu mua hoa chưng Tết sẽ giảm do tác động của dịch bệnh.