Tăng cường kiểm tra, xử lý việc trục lợi ‘Quốc bảo’ sâm Ngọc Linh

Mới đây, ông Nguyễn Hữu Tháp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum đã ban hành văn bản chỉ đạo về việc tăng cường công tác quản lý bảo vệ thương hiệu Sâm Ngọc Linh.

Trước đó, Báo Nông Nghiệp Việt Nam đã có một số bài viết phản ánh về tình trạng một số doanh nghiệp lợi dụng “Quốc bảo” sâm Ngọc Linh để trục lợi. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp ngang nhiên lợi dụng sâm Ngọc Linh để giới thiệu về vùng trồng và chào bán các sản phẩm từ thương hiệu này.

Công ty Mỹ Hạnh chưa trồng sâm Ngọc Linh mà chỉ có vườn sâm dây tại HTX Tuyết Sơn ở huyện Kon Plông.

Cụ thể, Công ty cổ phần Tập đoàn Mỹ Hạnh (Mỹ Hạnh) đã “vẽ” dự án phát triển vùng trồng và các sản phẩm mang thương hiệu từ sâm Ngọc Linh tại tỉnh Quảng Nam và Kon Tum.

Điều đáng nói, công ty này đưa ra viễn cảnh trồng sâm Ngọc Linh tại xã Măng Cành (huyện Kon Plông) nơi không nằm trong vùng chỉ dẫn địa lý do Cục sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận. Được biết, tại tỉnh Kon Tum, Cục sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý cho sâm Ngọc Linh tại 9 xã thuộc 2 huyện Tu Mơ Rông và Đăk Glei.

Năm 2019, công ty này mua lại HTX Nông nghiệp Tuyết Sơn để đầu tư Dự án Mỹ Hạnh Farm- Khu Du lịch Sinh thái tại xã Măng Cành, huyện Kon Plông.

Ngày 28/4/2017, tỉnh Kon Tum có quyết định (QĐ) 356/QĐ-UBND cho HTX Nông nghiệp Tuyết Sơn Kon Plông đất để thực hiện dự án Nông trại hữu cơ Tuyết Sơn Kon Plông. Theo đó, tỉnh Kon Tum cho HTX Tuyết Sơn Kon Plông thuê gần 37 ha đất để thực hiện dự án. Trong đó, hơn 30 ha là đất rừng tự nhiên sản xuất và hơn 6,6 ha đất trống, sông suối, đất đường giao thông.

Ghi nhận thực tế tại HTX nông nghiệp Tuyết Sơn Kon Plông, chưa có bất cứ cây sâm Ngọc Linh được trồng tại nơi đây, thay vào đó chỉ là vườn sâm dây với diện tích không đá kể. Điều đáng nói, tại dự án có nhiều cây cây gỗ rừng tự nhiên đã bị gãy đổ từ lâu, có những gốc cây lớn với đường kính 60-80 cm. Trên diện tích trồng cà phê của dự án, cũng có nhiều cây gỗ bị cưa hạ lâu ngày, một số cây được sẻ để lấy gỗ.

HTX Tuyết Sơn được thuê đất rừng để thực hiện dự án.

Trước thực trạng các doanh nghiệp lợi dụng "quốc bảo" sâm Ngọc Linh trục lợi, ông Nguyễn Hữu Tháp đã chỉ đạo các sở ngành, địa phương, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường tỉnh Kon Tum… phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát nhằm xử lý kịp thời các hành vi vận chuyển kinh doanh, mua bán, tàng trữ các loại dược liệu quý hiếm, các sản phẩm, hàng hóa không có xuất xứ, nguồn gốc hợp pháp trên các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ... theo Kế hoạch Bảo vệ thương hiệu Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Bên cạnh đó, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hoạt động sản xuất, kinh doanh hạt, cây giống, củ và các sản phẩm được chiết xuất từ sâm Ngọc Linh không rõ nguồn gốc xuất xứ, trái pháp luật trên địa bàn.

Riêng UBND huyện Tu Mơ Rông và huyện Đăk Glei phải chỉ đạo lực lượng tăng cường tuyên truyền, vận động người dân gây trồng, sản xuất, mua bán hạt giống, củ và sản phẩm từ sâm Ngọc Linh phải đảm bảo có nguồn gốc, xuất xứ theo chỉ dẫn địa lý và theo đúng quy định của pháp luật.

Chỉ đạo UBND các xã, thị trấn tổ chức ký cam kết với các tổ chức, cá nhân không tham gia hoạt động mua, bán, sản xuất, kinh doanh, quảng bá, quảng cáo các loại hạt giống sâm, củ sâm, lá sâm và các thành phần sản phẩm khác được chiết xuất từ Sâm Ngọc Linh mà không chứng minh được hồ sơ nguồn gốc, xuất sứ.