Chế phẩm nano trị bệnh cho cây dưa lưới

Là loài cây ăn trái có giá trị cao cùng thời gian trồng ngắn, dưa lưới ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng và thị trường tiêu thụ rộng lớn. Tuy nhiên, một số căn bệnh trên cây dưa lưới vẫn chưa được tìm hiểu và khắc phục một cách hiệu quả, đơn cử như bệnh giả sương mai.

Trước đây đa số nhà vườn thường sử dụng phân bón hoặc thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) hóa học gốc đồng để bảo vệ cây trước tác động của côn trùng, hay một số căn bệnh. Gần đây, dần thay thế bằng các biện pháp phòng trừ an toàn, như sử dụng các chế phẩm vi sinh nhân tạo, có tính khắc chế thiên địch, giúp các sản phẩm dưa lưới không có dư lượng hoạt chất bị cấm.

Bệnh giả sương mai trên cây dưa lưới

Xuất phát từ thực tiễn trên, PGS. TS Lê Đăng Quang ở Trung tâm Phát triển công nghệ cao, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam đã nghiên cứu thành công chế phẩm phân bón nano, được tích hợp tác nhân kiểm soát sinh học là vi khuẩn PGPR (nano - PGPR) trong phòng trừ bệnh trên cây dưa lưới. Kết quả nghiên cứu này thiết thực giúp mở ra hướng thay thế các thuốc BVTV hóa học độc hại dần bị cấm sử dụng như carbendazym, benomyl và thiophanate-methyl.

Nhóm nghiên cứu của PGS. TS Lê Đăng Quang đã chế tạo thành công Nano TiO2 có chất lượng tốt, ổn định với kích thước hạt trung bình 10-30nm. Đồng thời, cũng tìm ra quy trình chế tạo chế phẩm nano - vi khuẩn PGPR và đánh giá hiệu quả phòng trừ của nano- vi khuẩn PGPR đối với nấm bệnh trên cây dưa lưới.

Đánh giá về bệnh giả sương mai (nấm vàng), đại diện nhóm nghiên cứu cho biết đây là bệnh do nấm Pseudoperonospora cubensis gây ra với những biểu hiện như: đốm vàng trên lá, sau 3-4 ngày tế bào lá chết màu nâu đen, lá úa vàng, khô và rụng…

Dựa trên những đặc tính của bệnh, chế phẩm nano - PGPR được nhóm thử nghiệm cho thấy hiệu quả ức chế nấm rất tốt, hiệu quả tăng lên sau khi phun một ngày. Đến ngày thứ 3, ở mẫu lá sử dụng dung dịch nano - vi khuẩn PGPR các bào tử nấm gây bệnh giả sương mai giảm rõ rệt, không còn những mảng nấm trắng, hiệu quả đạt được gần tương đương như đối với mẫu sử dụng thuốc hóa học Benlat 0,01%.

Bảng kết quả đối chứng của chế phẩm nano - PGPR

Chế phẩm còn được thử nghiệm hiệu quả kháng nấm với một số nấm gây bệnh như Botrytis cineria, Phytophthora infestans, Fusarium oxyporium, Sclerotinia scleorotinium, Colletotrichum spp và cho thấy khả năng ức chế tốt.

Chế phẩm nano - PGPR cũng đã được ứng dụng thử nghiệm vào sản xuất cây dưa lưới bằng công nghệ cao trong nhà màng, sử dụng bằng hệ thống tưới nhỏ giọt, giúp cây sinh trưởng phát triển tốt, làm tăng sức đề kháng, phòng bệnh hiệu quả, giúp tăng năng suất và phẩm chất cây trồng.

"Chế phẩm nano-vi khuẩn PGPR có thành phần hoạt chất chính là nano TiO2 kết hợp với vi khuẩn kích thích tăng trưởng vùng rễ PGPR cho thấy sản phẩm không chỉ có khả năng phòng trừ một số bệnh hại mà còn kích thích tăng trưởng đối với cây trồng, đặc biệt đối với các cây thuộc họ bầu bí nói chung và cây dưa lưới nói riêng" - PGS. TS Lê Đăng Quang phấn khởi.
Đức Huy