Trình diễn kỹ thuật bón vùi phân bằng máy sạ cụm

Vừa qua tại Thị trấn Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú (An Giang), Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền (Công ty Bình Điền) cùng Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Sài Gòn Kim Hồng (Công ty Sài Gòn Kim Hồng) đã phối hợp cùng Trung tâm Khuyến nông tỉnh An Giang tổ chức trình diễn bón vùi phân đầu trâu bằng máy sạ cụm Sài Gòn Kim Hồng.

Máy sạ cụm có thể thực hiện nhiều chức năng cùng lúc, như sạ lúa theo cụm, bón vùi phân và phun thuốc phòng cỏ dại. Ảnh: Trung Chánh.

Bón vùi sâu phân bón, đặc biệt phân đạm là biện pháp hiệu quả để giảm sự bốc hơi phân bón, hạn chế sự mất đi thành phần dinh dưỡng, gia tăng hấp thụ phân bón, tăng hiệu suất sử dụng phân của cây. Phân bón sử dụng trong mô hình là phân NPK do Công ty Bình Điền hỗ trợ, với 2 chủng loại: “Đầu trâu tăng trưởng” cho bón thúc 1 và bón thúc 2, và “Đầu trâu chắc hạt” cho bón đón đòng.

Toàn bộ diện tích ruộng trình diễn được sạ cụm kết hợp đồng thời với phun thuốc diệt mầm cỏ dại bằng máy sạ cụm “3 trong 1” nhập khẩu từ Hàn Quốc của Công ty Sài Gòn Kim Hồng (vừa sạ, vừa bón phân vùi, vừa phun thuốc diệt mầm cỏ).

Trên diện tích 1,5 ha ruộng trình diễn được bố trí 6 nghiệm thức khác nhau về lượng phân bón “Đầu trâu tăng trưởng” và phương pháp bón của chủng loại phân này: Nghiệm thức 1 (đối chứng): Toàn bộ lượng phân được bón vãi trên mặt đất theo thời gian sinh trưởng phát triển của ruộng lúa (theo cách bón vãi, bón phun bằng bình phun mang vai như lâu nay). Các nghiệm thức còn lại: Lượng phân bón “Đầu trâu tăng trưởng” sử dụng cho mô hình giảm dần từ nghiệm thức 2 đến nghiệm thức 6 và được bón vùi đồng thời với quá trình sạ.

Lượng phân bón “Đầu trâu chắc hạt” cũng được bón vãi trên mặt đất theo thời gian sinh trưởng phát triển của ruộng lúa (theo cách bón vãi, bón phun bằng bình phun mang vai như lâu nay).

Thông qua mô hình trình diễn, các đơn vị tổ chức muốn chứng minh, ngoài lợi thế và hiệu quả cao của ruộng lúa sạ cụm (giảm giống, giảm phân, giảm sử dụng thuốc BVTV, tăng năng suất và chất lượng lúa, tăng hiệu quả kinh tế cho người nông dân, giảm thiểu ô nhiễm môi trường do giảm sử dụng thuốc BVTV…) thì việc bón vùi phân và phun thuốc diệt mầm cỏ dại đồng thời với quá trình sạ cụm sẽ cộng hưởng thêm các lợi thế sau:

Giảm thất thoát phân, đặc biệt là phân đạm do bốc hơi hoặc trôi theo dòng nước nếu gặp mưa lớn ngay sau khi bón phân. Kích thích rễ lúa ăn sâu, giúp hạn chế lúa đổ, ngã, đồng thời tăng khả năng chịu hạn cho ruộng lúa nếu gặp hạn, mặn cuối vụ. Tiết kiệm được chi phí công lao động do giảm số lần bón phân (1 - 2 lần/vụ).

Về vấn đề này, trong khuôn khổ của dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT) giai đoạn 2, năm 2020, Viện lúa ĐBSCL đã được Bộ NN - PTNT giao thực hiện hạng mục bổ sung nhiệm vụ hỗ trợ kỹ thuật: “Hoàn thiện quy trình kỹ thuật canh tác lúa bằng máy cấy kết hợp bón phân trong sản xuất lúa bền vững tại ĐBSCL”.

Bón vùi sâu phân bón, đặc biệt phân đạm là biện pháp hiệu quả để giảm sự bốc hơi phân bón, tăng hấp thụ phân bón, tăng hiệu suất sử dụng phân của cây lúa. Ảnh: Trung Chánh.

Theo đó, kết quả thực hiện cho thấy: Cơ giới hóa bằng máy cấy kết hợp vùi phân đã làm gia tăng hiệu quả kinh tế một cách thực sự do giảm lượng phân bón, công lao động bón phân, chi phí thuốc BVTV và tăng năng suất lúa, từ đó gia tăng hiệu quả kinh tế. Cụ thể giảm lượng phân bón 10-20 N, tăng hiệu quả kinh tế hơn 6  triệu đồng/ha trong vụ đông xuân và hơn 3,2 - 4 triệu đồng/ha trong vụ hè thu so với cấy máy bón phân thông thường (bón vãi 3 – 4 lần).

Cơ giới hóa bằng máy cấy kết hợp vùi phân giúp giảm số lần bón phân (1 - 2 lần/vụ), phân được vùi sâu trong đất đảm bảo cung cấp đủ cho cây lúa trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển, cây lúa hấp thu phân hiệu quả hơn, giảm lượng phân bón thất thoát do bốc hơi hoặc thải ra nguồn nước, gây ô nhiễm môi trường.

Về phun thuốc diệt mầm kết hợp đồng thời với sạ cụm cũng giúp tiết kiệm được chi phí công lao động do kết hợp đồng thời với sạ cụm; giảm được độc hại cho người sản xuất do khỏi phải tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV.

Có thể nói, sạ cụm hay cấy kết hợp bón vùi phân là kỹ thuật hiệu quả cần được khuyến cáo nhân rộng trong sản xuất để thay thế dần phương pháp sạ lan và bón phân thông thường. Bón vùi sâu phân bón, đặc biệt phân đạm là biện pháp hiệu quả để giảm sự bốc hơi phân bón, giảm mất đi thành phần dinh dưỡng, gia tăng hấp thụ phân bón, tăng hiệu suất sử dụng phân của cây trồng.