Một năm bứt phá ngoạn mục của thương mại điện tử Việt Nam

Vải thiều Bắc Giang được đẩy mạnh tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử. Ảnh: Giang Nguyễn/Lao Động

Cuộc bức tốc của thương mại điện tử Việt Nam

Giữa tháng 5.2021, khi những đồi vải thiều ở Lục Ngạn (Bắc Giang) chín mọng, đến độ thu hoạch, nhưng thương lái Trung Quốc sang thu mua rất nhỏ giọt do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Điều này khiến người nông dân rất lo lắng, sợ vải không có đầu ra. 

Các bộ ngành, địa phương, sau đó đã kết nối với các sàn thương mại điện tử như Sendo, Voso, Tiki, Lazada, Shopee, Postmart và ngay lập tức các sàn đã đồng loạt mở bán, phân phối vải thiều trên thương mại điện tử. 

Việc vải thiều lên "sàn" đã mở ra hướng đi mới trong việc tiêu thụ sản phẩm cho bà con nông dân, đồng thời cũng thay đổi thói quen tiêu thụ vải của bà con nông dân và thương lái. Nếu như mọi năm, việc quản lý của các nhà vườn chủ yếu ghi chép và dựa trên sổ sách, thì năm nay, vải được quản lý bằng bằng mã vạch và tem truy xuất nguồn gốc vì được bán trên các sàn thương mại điện tử.

Cũng nhờ đa dạng các kênh bán hàng, trong đó có kênh online, tỉnh Bắc Giang đã tiêu thụ hết 215.000 tấn vải thiều (tăng 50.000 tấn so với kế hoạch, trong đó xuất khẩu 89.300 tấn, còn lại tiêu thụ nội địa) và thu về 6.821 tỉ đồng.

Vải thiều bán trên thương mại điện tử. Ảnh: Cục Xúc tiến thương mại 

Trong suốt năm qua, thương mại điện tử Việt Nam đã bứt tốc mạnh mẽ. Những dịp "đại tiệc săn sale" trên thương mại điện tử như 11.11, 12.12… cũng ghi nhận nhiều cột mốc mới ở hầu hết sàn hàng đầu. Ví dụ, Tiki lập kỷ lục với doanh số bán hàng tăng 9 lần, lượng khách mua sắm tăng gấp 2 lần so với ngày thường.

Theo đại diện Bộ Công Thương, Việt Nam hiện là quốc gia có tốc độ tăng trưởng khá nhanh về thị phần bán lẻ trực tuyến, thuộc top 3 của khu vực Đông Nam Á. Năm 2021, thương mại điện tử Việt Nam đã ghi dấu mốc "lần đầu tiên" với một chuỗi các sự kiện, hoạt động đột phá cho doanh nghiệp Việt trong việc phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu.

Đó là lần đầu tiên, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát tại khu vực các tỉnh thành phố phía Nam, thương mại điện tử trở thành một phương thức phân phối chủ yếu, an toàn, phát huy hiệu quả ngay lập tức.

Lần đầu tiên, hàng chục loại nông sản, trái cây vùng miền được tổ chức phân phối trên thương mại điện tử thông qua "Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia" và qua các sàn thuơng mại điện tử. 

Hàng nghìn tấn nông sản, đặc sản trái cây được tổ chức tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử như xoài, mận Sơn La, lê thơm Tai Nung - Lào Cai, vải thiều Hải Dương, Bắc Giang, nhãn lồng Hưng Yên, na Chi Lăng - Lạng Sơn, bưởi Phúc Trạch... góp phần làm vơi bớt khó khăn của người nông dân các địa phương trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19.

Lần đầu tiên, "Gian hàng Quốc gia Việt Nam" - nơi tập hợp các sản phẩm tiêu biểu của Việt Nam được tổ chức, xây dựng trên sàn thương mại điện tử JD.com - đánh dấu mốc quan trọng là gian hàng quốc gia đầu tiên của Việt Nam được mở trên nền tảng trực tuyến quốc tế.

Thị trường đầy tiềm năng

Theo báo cáo của hằng năm của "SYNC Southeast Asia" (SYNC Đông Nam Á) của Facebook và Công ty tư vấn Bain & Company (Mỹ), Việt Nam được dự báo sẽ là thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á vào năm 2026, với tổng giá trị hàng hóa thương mại điện tử đạt 56 tỉ USD, gấp 4,5 lần giá trị ước tính vào năm 2021.

Báo cáo cũng cho biết, Việt Nam đang đi đầu trong việc thúc đẩy các thay đổi và nắm bắt cơ hội phát triển dựa trên sự chuyển đổi kỹ thuật số trong thời kỳ hậu đại dịch COVID-19.

"Thương mại điện tử thực sự đã chuyển mình từ một kênh phụ trở thành một phần cốt lõi trong chiến lược tăng trưởng của thương hiệu và nhà bán hàng", ông James Dong - Giám đốc Điều hành Lazada Việt Nam nói.

Dự báo về thị trường thương mại điện tử Việt Nam 2022, nhóm chuyên gia của Cổng thông tin thương mại điện tử iPrice cho hay: "Khó có thể nói trước liệu tính bền vững, tính thân thiện với môi trường có trở thành xu hướng chính của năm 2022 hay không?, nhưng chắc chắn nó có tầm quan trọng trong thương mại điện tử trong tương lai".