Khởi nghiệp từ giá thể ươm cây giống sạch bệnh

Anh Phạm Hồng Khánh bên sản phẩm giá thể và túi vải sản xuất cây giống thân thiện môi trường.

Từ công nghệ hoàn toàn mới so với cách làm truyền thống đã giúp bà con sản xuất cây giống tại địa phương rút ngắn thời gian sản xuất, chi phí và đặc biệt cho ra sản phẩm cây giống sạch bệnh, thân thiện với môi trường. 

Giảm chi phí sản xuất

Năm 2013, anh Phạm Hồng Khánh về quê tại xã Long Thới lập nghiệp với nghề sản xuất, kinh doanh cây giống sau hơn 20 năm làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh. Khi đó, gia đình anh chuyên sản xuất các loại cây giống đặc sản như: Sầu riêng, bưởi da xanh, mít, chôm chôm… 

Công việc sản xuất cây giống tốn rất nhiều công sức. Những lúc thiếu nhân công phải chờ đợi tốn nhiều thời gian; bầu được làm bằng túi ni-lông, nhựa gây ô nhiễm môi trường. Khi cây giống bứng từ ngoài đất để đưa vô bầu sẽ làm cây bị đứt rễ, mất sức nên phải tốn thêm thời gian để cây phục hồi. Chi phí sản xuất qua nhiều công đoạn nên giá thành khá cao.

Nhiều lần trăn trở, anh Khánh suy nghĩ phải thay thế cách làm truyền thống đã tồn tại hàng chục năm qua. Năm 2019, anh Khánh bắt đầu nghiên cứu giá thể sạch bệnh và túi vải tự hủy để sản xuất cây giống nhằm rút ngắn thời gian sản xuất, hạ giá thành sản phẩm và không gây ô nhiễm môi trường. 

Anh Khánh kể: “Giá thể được tôi chọn nghiên cứu từ mùn dừa, phân bò, than bùn, đa vi lượng, men vi sinh… được trộn, xử lý diệt mầm bệnh rồi đưa vô máy nén thành hình khối theo kích cỡ của túi vải để ươm cây giống. Tuy nhiên, cái khó là ép giá thể với liều lượng, thành phần làm sao cho khối giá thể không bung, bã ra khi tưới nước hay nén quá chặt cây không bám rễ vào được. Sau 2 năm nghiên cứu với rất nhiều lần thất bại mới cho ra sản phẩm giá thể ươm cây giống thành công như hiện nay”.

 Sản phẩm giá thể và túi vải được ứng dụng trong sản xuất cây giống mang lại hiệu quả cao.

Ưu điểm của cách làm này là bà con gieo hạt trực tiếp lên giá thể chứ không ươm ngoài đất như trước đây nên rút ngắn nửa thời gian sản xuất và chi phí giảm chỉ còn 1/3 so với cách làm truyền thống. Giá thể cung ứng đủ các thành phần dinh dưỡng để cây con sinh trưởng tốt. Sau khi ghép, nhà vườn mua cây giống về trồng trực tiếp xuống đất, túi vải sẽ tự phân hủy nên không gây ô nhiễm môi trường như khi dùng túi ni-lông hay túi nhựa. 

Vừa qua, anh Phạm Hồng Khánh đã làm hồ sơ đăng ký ở Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) với tên sản phẩm: “Giá thể ươm cây giống TL”. Đây cũng là mô hình anh Khánh đăng ký trong chương trình “Đồng khởi Khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp” của tỉnh Bến Tre. Đồng thời, đang đẩy mạnh sản xuất để cung ứng cho bà con nông dân ươm cây giống tại địa phương.

Chủ tịch UBND xã Long Thới Trương Văn Phúc cho biết, việc sử dụng giá thể ươm cây giống mới bắt  đầu ứng dụng tại địa phương. Ưu điểm của cách làm này là rút ngắn thời gian sản xuất, hộ gia đình không có đất cũng có thể sản xuất được vì ươm trực tiếp lên giá thể chứ không ươm ngoài đất rồi bứng lên như trước đây. Hiện, một số hộ dân đang sản xuất thử nghiệm từ giá thể này mang lại hiệu quả cao.

Cùng nông dân làm giàu

Tháng 9/2019, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Thắng Lợi (xã Long Thới, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) được thành lập, anh Khánh được bầu làm Giám đốc HTX với ngành nghề kinh doanh là sản xuất, kinh doanh cây giống. Hiện, HTX có 80 thành viên, 20 lao động có thu nhập ổn định. Các thành viên sản xuất cây giống của HTX đang chuyển đổi từ mô hình sản xuất theo kiểu truyền thống sang sản xuất bằng giá thể sạch để giảm chi phí, tăng lợi nhuận. 

Năm 2022, HTX dự kiến sẽ cung ứng khoảng 2 triệu sản phẩm giá thể sạch cho bà con sản xuất cây giống và bao tiêu đầu ra. Sản phẩm cây giống của HTX cung ứng cho bà con khắp cả nước và xuất khẩu sang các nước lân cận. 

Anh Khánh cho biết: “Hiện, chúng tôi đã hợp tác toàn diện với Trung tâm Khoa học Công nghệ cao (Sở Khoa học và Công nghệ Gia Lai), một HTX tại Gia Lai để cung ứng giá thể, bao tiêu cây giống. Ngoài ra, 2 đơn vị của Nhật Bản đang liên hệ hợp tác để sản xuất cây giống xuất khẩu và bao tiêu đầu ra cho trái cây sạch… Hy vọng sản phẩm ứng dụng khoa học công nghệ này trong tương lai sẽ thay thế cách làm truyền thống để cho ra nguồn cây giống chất lượng cao, giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận và cùng bà con sản xuất cây giống làm giàu”.

Mô hình sản xuất, kinh doanh cây giống của anh Khánh và các thành viên HTX đã ứng dụng công nghệ thông tin bằng việc lập trang website để giới thiệu, liên kết tiêu thụ cây giống trong và ngoài tỉnh. Anh Khánh còn dự định lập sàn giao dịch cây giống trên mạng để bà con xã viên và nông dân đưa cây giống sạch bệnh lên giới thiệu, giao dịch mua bán. Khi đó, sản phẩm bảo đảm sạch bệnh, có chứng nhận của ngành nông nghiệp mới được lên sàn để bán trực tiếp cho khách hàng. Từ đó, giúp nông dân thay đổi dần tư duy sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp để tránh bị thương lái ép giá như trước đây. 

Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bến Tre Võ Văn Nam, nhận định, thời gian gần đây, nông dân trong tỉnh đã ứng dụng nhiều kỹ thuật mới trong sản xuất nông nghiệp. Trong đó, kỹ thuật dùng giá thể ươm trực tiếp cây giống và sử dụng túi vải thay túi ni-lông bước đầu đã phát huy hiệu quả. Ưu điểm lớn nhất là giảm chi phí sản xuất nên lợi nhuận sẽ cao hơn và đặc biệt là thân thiện với môi trường vì sử dụng túi vải tự hủy trong đất…

Từ những đóng góp đó, anh Khánh vinh dự được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận danh hiệu “Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi cấp Trung ương năm 2020”; Hội Nông dân tỉnh Bến Tre công nhận danh hiệu “Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi cấp tỉnh giai đoạn 2014 - 2019”; UBND tỉnh Bến Tre tặng Bằng khen “Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi giai đoạn 2016 - 2019”; Danh hiệu “Nông dân Bến Tre xuất sắc” giai đoạn 2018 - 2020 cùng nhiều giấy khen, giấy biểu dương của địa phương…