Trồng lúa không bón phân vô cơ, hiệu quả vẫn tốt

Ở ĐBSCL, nhiều mô hình sản xuất lúa mùa, gần như không bón phân vô cơ, năng suất lúa chỉ 3 - 4 tấn/ha, nhưng hiệu quả kinh tế lại cao hơn lúa thâm canh.

watermark_lua-mua-tu-viet-2-1449_20211101_291-170926.jpeg

Canh tác lúa không sử dụng phân bón, thuốc hóa học tại trang trại lúa mùa Tư Việt, nhiều năm qua vẫn cho hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: LQV.

Ông Lê Quốc Việt, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Châu Thành (Kiên Giang) cho rằng, nông dân cần phải xác định lấy hiệu quả kinh tế thay cho năng suất cao thì mới giảm được lượng phân bón cần thiết.

Thâm canh tăng vụ liên tục nhiều năm liền, đất đai không còn màu mỡ thì khi giảm lượng phân bón hóa học, chắc chắn một điều là năng suất lúa sẽ giảm theo. Tuy nhiên, phải tính toán để giảm lượng phân bón bao nhiêu là vừa đủ để giữ năng suất hợp lý nhất.  

Theo ông Việt, để giảm phân bón trong sản xuất lúa, nông dân phải áp dụng tốt các biện pháp kỹ thuật. Không thâm canh tăng vụ quá mức, để có thời gian cày ải, phơi đất, tạo độ phì nhiều, trả lại cho đất bằng chính nguồn hữu cơ từ rơm rạ. Trước khi vào vụ, cần chuẩn bị đất thật kỹ, sạ thưa với lượng lúa giống dưới 100 kg/ha, áp dụng các biện pháp canh tác tiên tiến như SRI, IPM…

Khi sạ thưa, sẽ giúp giảm lượng phân bón, giảm phun thuốc bảo vệ thực vật. Lượng phân ít nên cần xác định đúng thời điểm cây lúa cần nhất để bón, sẽ tăng hiệu quả sử dụng.

Theo ông Việt, lượng phân vô cơ có thể sử dụng rút xuống ở mức chỉ 25 - 30 kg/công (tương đương khoảng 50% nông dân thường dùng), chấp nhận năng suất lúa có thể giảm 300 - 500 kg/ha, nhưng hiệu quả kinh tế vẫn đảm bảo sẽ không thấp hơn.

watermark_lua-mua-tu-viet-3-1449_20211101_527-170928.jpeg

Trang trại của ông Việt canh tác lúa theo phương pháp truyền thống, kết hợp với nuôi thủy sản, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với thâm canh 3 vụ lúa/năm. Ảnh: LQV.

Bản thân ông Việt cũng là người sản xuất lúa với lượng phân bón hóa học rất ít, thậm chí là bỏ hẳn không sử dụng.

Ông Việt kể: Từ năm 2017 đến nay, ông đã chuyển diện tích đất lúa hơn 2,5 ha của gia đình ở khu phố Minh Phú, Thị trấn Minh Lương, huyện Châu Thành, từ canh tác 2 vụ lúa/năm, sang làm lúa 1/vụ năm kết hợp nuôi cá ruộng.


Ông chọn giống lúa mùa truyền thống của địa phương để canh tác, tuyệt đối không sử dụng thuốc BVTV trong canh tác, thay vào đó là sử dụng công nghệ sinh thái, trồng hoa để thu hút thiên địch. Ốc bươu vàng thì dùng vịt để diệt. Rầy thì bơm nước lên cao để cá ăn. Riêng phân bón thì chủ yếu là chất hữu cơ từ rơm rạ, cỏ dại… cắt để tự phân hủy.

Chỉ khi lúa mới gieo cấy, nếu bị mưa nhiều, ngập úng thì dùng khoảng 2 - 3 kg phân NPK, trộn với 10 kg phân trùn quế để rải giúp lúa vượt lên nhanh. Còn lại là lúa tự phát triển theo môi trường tự nhiên cho tới khi thu hoạch.

Không chỉ canh tác trên diện tích của gia đình, ông Việt còn liên kết với nông dân trong huyện, mở rộng diện tích sản xuất lúa mùa truyền thống, kết hợp nuôi trồng thủy sản (lúa - tôm) với diện tích hơn 40 ha.

Mô hình này được nông dân ủng hộ nhiệt tình. Vì canh tác không sử dụng phân, thuốc hóa học, lại không thâm canh tăng vụ nên được 3 cái lợi: Thứ nhất là đất khỏe, thứ 2 là cây lúa khỏe và thứ ba là người khỏe (khỏe do không tiếp xúc với hóa chất độc hại, không phải lam lũ quanh năm trên đồng ruộng và sản phẩm làm ra an toàn khi tiêu dùng).

watermark_lua-mua-tu-viet-1-1449_20211101_600-170929.jpeg

Canh tác theo phương pháp truyền thống, không sử dụng phân, thuốc hóa học nhưng ông Việt vẫn thu hoạch lúa đạt từ 3 - 3,5 tấn/ha, tùy loại giống lúa. Ảnh: LQV.

Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Lúa Quốc tế (IRRI), để đạt năng suất 1 tấn lúa/ha, hàm lượng dinh dưỡng tiêu chuẩn mỗi nguyên tố đa lượng cây lúa cần là 15 kg đạm (nguyên chất), 6 kg lân và 18 kg kali. Tự thân trong đất đều có chứa các nguyên tố đa lượng này, đủ để cây lúa đạt đến một năng suất nhất định (thường khoảng từ 2 - 4 tấn/ha, tùy loại đất).

Như vậy, phân bón chỉ góp phần làm năng suất tăng thêm chứ không phải quyết định toàn bộ năng suất của một vụ lúa. Sản xuất lúa khôn ngoan trong bối cảnh giá phân bón tăng cao ngất ngưởng như hiện nay, nông dân cần chọn giải pháp bón phân theo năng suất mong muốn, để có được hiệu quả kinh tế cao nhất.

Canh tác theo phương pháp truyền thống, sử dụng giống lúa mùa, lại không sử dụng phân, thuốc hóa học nên năng suất lúa ông Việt thu hoạch trung bình chỉ đạt từ 3 - 3,5 tấn/ha, tùy loại giống lúa. Nhưng bù lại giá bán gạo cao, cộng với nguồn thu từ thu hoạch cá đồng, bán vịt nuôi trong ruộng lúa… vẫn cho hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với làm lúa thâm canh năng suất cao.

 

 

Bình luận

Chia sẻ kinh nghiệm của chàng trai kiên trì trồng nấm sò 14 năm

Kiên trì với nghề trồng nấm sò, anh Sinh đã có cơ sở trồng nấm bề thế, cho nguồn thu ổn định, tạo việc làm cho bà con, tận dụng được phụ phẩm nghề gỗ.

Quảng Nam: Trồng giống ngô nếp thơm dẻo, cứ 1 sào nông dân đút túi 6 triệu đồng

Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed vừa phối hợp với Hợp tác xã Nông nghiệp và Hội Nông dân xã Đại Thắng (Đại Lộc - Quảng Nam) tổ chức thăm đồng, hội thảo đánh giá hiệu quả mô hình liên kết sản xuất hạt lai F1 giống bắp (ngô) nếp TBM18 vụ đông xuân

Men vi sinh giúp giảm 50% chi phí thuốc bảo vệ thực vật

Lúa sinh trưởng tốt, sạch bệnh, năng suất tăng, hạn chế tình trạng đốt rơm rạ gây ô nhiễm môi trường. Đây là hiệu quả kép từ việc sử dụng chế phẩm vi sinh Emuniv.

Phát triển nghề nuôi biển theo hướng an toàn và hiệu quả

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Kiên Giang, tỉnh đầu tư phát triển mạnh nuôi biển theo hướng an toàn, bền vững và hiệu quả.

Trồng nho công nghệ cao trong nhà màng, thu hoạch quanh năm

Mô hình trồng nho công nghệ cao trong nhà màng giúp cây nho sinh trưởng, phát triển tốt quanh năm, ít chịu tác động của các yếu tố ngoại cảnh, đặc biệt là mưa.

Canh tác lúa thân thiện với môi trường thích ứng biến đổi khí hậu

Dự án Canh tác lúa thân thiện với môi trường được triển khai tại Kiên Giang trong thời gian 24 tháng, trên địa bàn 2 huyện Hòn Đất và Giồng Riềng.

Điều đáng lo hơn cả việc chậm công nhận giống mới…

Gần đây, vấn đề chậm công nhận giống cây trồng mới đang được các cơ quan quản lý ngành nông nghiệp và các nhà chọn tạo giống quan tâm và trao đổi khá rầm rộ.

Vỏ chôm chôm ủ phân hữu cơ, lợi đôi đường

Việc tận dụng vỏ quả chôm chôm ủ phân hữu cơ đã góp phần đáng kể giảm tác động ô nhiễm môi trường và tận dụng hiệu quả nguồn phế phẩm này.

Đánh giá bộ giống sắn kháng bệnh khảm lá

Bộ giống sắn này năng suất đạt từ 28 – 36 tấn/ha, hàm lượng tinh bột đạt 26%.

Tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ, xuất khẩu trái cây

Theo Cục Trồng trọt, từ nay đến cuối năm 2021, dự kiến sản lượng trái cây thu hoạch tại các tỉnh phía nam khoảng 700.000 tấn. Nếu tính đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 thì đạt hơn 1,7 triệu tấn.