Vĩnh Long: Cá đồng, cá sông về đâu rồi giữa mùa nước nổi miền Tây?

Nhiều nơi ở tỉnh Vĩnh Long đã thu hoạch lúa, rau màu vụ Thu Đông. Nước đã tràn đồng, mùa nước nổi lại về. Từ lâu đời mùa nước nổi mang lại nhiều lợi ích cho đồng ruộng, trong đó có nguồn lợi thủy sản nước ngọt, các loại cá đồng, cá sông hết sức đa dạng.

Nhưng với xu thế nguồn nước và cách đánh bắt như hiện nay, cá đồng về đâu giữa mùa nước nổi...

Môi trường sống của cá đồng, cá sông thu hẹp dần…
ĐBSCL đang trong thời kỳ lũ chính vụ, nhưng mực nước đầu nguồn vẫn thấp nhiều hơn so với mọi năm. Tình trạng này đã xảy ra từ sau năm lũ lớn 2011 đến nay. 

Mức lũ, diện phân bố lũ và thời gian lưu nước trên đồng càng ngắn làm cho môi trường sinh sống của các loài thủy sản, trong đó có cá đồng trên đồng cũng ngắn theo.

images2414615luoi-1637430501693-16374305019471607557069.jpg

Lưới bật là cách đánh bắt cá đồng thân thiện mùa nước nổi.

Ở Vĩnh Long, các đợt triều cường rằm tháng 8, 30/8 và rằm tháng 9 âl nước lên không cao. Tại trạm Mỹ Thuận, mực nước đỉnh triều lần lượt đạt mức dưới báo động 1 rồi chỉ vượt báo động 2 và xấp xỉ báo động 3.

Riêng đỉnh triều cường vào con nước đầu tháng 10 âl thì mực nước trên báo động 3 một ít và đây được xem là đỉnh triều cường cao nhất trong năm.

Với mức nước này, nhờ có hệ thống thủy lợi khép kín thì đồng ruộng ở Vĩnh Long không bị ngập sâu như trước đây, chỉ ngập từ 0,4- 0,8m, có nơi dưới 0,5m.

Vào mùa khô, nước sông, rạch, ao, hồ cạn kiệt, môi trường sống của cá đồng, cá sông bị thu hẹp. Nước về tràn đồng mở rộng môi trường sống cho chúng.

Ruộng đồng, ao, hồ, mương, vũng ven cánh đồng ngập nước là vùng ở mới cho các loài thủy sản nước ngọt bản địa và thủy sản di trú vào đồng tìm thức ăn, sinh sản và lớn lên.

Trước đây, mỗi năm ruộng chỉ làm có một vụ lúa mùa. Trong khi bờ bao, đê bao thủy lợi chưa có nên thời gian sinh sản của tôm, cá đồng trên đồng kéo dài từ tháng 6 đến tháng 10. 

Sau mùa lũ, nước đồng rút dần, cá, tôm đủ lớn gom xuống ao, đìa, kinh mương, rồi dân ở ruộng đồng vừa thu hoạch lúa mùa, vừa vào mùa bắt cá đồng. Tôm, cá vừa nhiều mà lại lớn, ăn không xuể.

Dần dà, sản xuất tăng lên 2- 3 vụ lúa/năm mà còn trồng luân canh thêm màu thì thời gian lưu nước trên đồng rất ngắn, khoảng chừng 1 tháng.

 Cuối tháng 8 âm lịch xả đồng thì cuối tháng 9 đầu tháng 10 âm lịch lại cho nước ra. Đóng cống sạ lúa Đông Xuân. Cho nên các loài thủy sản ở đồng, thủy sản di trú vào đồng không đủ thời gian sinh trưởng. Có lứa chưa kịp sinh sản đã phải trôi ra sông rạch. Môi trường sống của cá đồng, cá sông ngày càng bị thu hẹp.

…“ma trận” ngư cụ đánh bắt bủa vây
Mặc dù là tỉnh ở hạ nguồn sông Cửu Long nhưng nguồn lợi thủy sản nước ngọt ở tỉnh Vĩnh Long rất phong phú. Các loài bản địa và hoang dã trong đồng có: cua đồng trê vàng, cá lóc, cá rô, cá chạch, cá sặt, cá rằm, rắn, rùa, ếch, lươn, tép,…

Các loài di trú vào đồng như cá linh, cá thiều, cá hô, mè vinh, bống trứng, tôm lóng, tôm càng xanh,… Nguồn lợi thủy sản tự nhiên phong phú như thế, nhưng mỗi khi nước tràn đồng thì cũng là lúc chúng bị đánh bắt với cường độ cao.

Đi qua vùng rốn lũ Bình Tân, Bình Minh và Long Hồ vào những ngày triều cường của con nước rằm tháng 9 âm lịch những cánh đồng xả lũ sau khi đã thu hoạch lúa Thu Đông, đâu đâu cũng thấy những “ma trận” dớn bủa vây trên đồng nước.

Đây là ngư cụ giăng trên mặt ruộng bằng lưới cước, chúng bắt không từ bỏ bất kỳ loại thủy sản nào. Chưa kể lưới giăng, người kéo lưới, kéo côn. Trên đồng là vậy, còn ở những chân vườn, mặt đập thì có: nò, lờ, lọp, dớn. Ở kinh mương thì chài, lưới, vó, vợt.

Đó là cách đánh bắt tôm, cá đồng, cá sông bằng dụng cụ khai thác tương đối thân thiện với môi trường vào ban ngày. 

Ban đêm thì người ta còn dùng những ngư cụ tận diệt như: giựt điện, xiệc điện và cả thuốc độc! Nhiều loại ngư cụ có mắc lưới rất nhỏ, đánh bắt tất cả các loài cá tạp, cá lớn và cả cá con!

Tôm cá vào đồng mùa nước nổi đa số mang trứng, sinh sản. Bắt cá mang trứng, cá con trong lúc này sẽ không còn tôm, cá lớn khai thác vào cuối mùa lũ.

Đây là một trong những nguyên nhân chính làm sụt giảm nhanh lượng tôm cá đồng, cá sông trong những năm gần đây. Cá đồng về đâu mùa nước nổi…

 

 

Nguồn: Theo báo Vĩnh Long

Bình luận

Sản xuất trà hoa hồng hữu cơ, bán 1,5 triệu đồng/kg

Để nâng cao giá trị cho hoa hồng và các loại thảo dược, chị Triệu Thị Loan (Lâm Đồng) bắt tay vào sản xuất theo hướng hữu cơ và chế biến thành trà, tinh dầu...

Để mở cửa thị trường khó tính: Sơn La chủ động nâng cao chất lượng trái nhãn

Xác định chất lượng quyết định đến việc mở cửa cho nông sản vào nhiều thị trường khó tính, những năm gần đây, UBND huyện Sông Mã (Sơn La) đã chủ động triển khai nhiều giải pháp giúp nhà vườn nâng cao chất lượng sản phẩm nhãn, hướng tới xuất khẩu.

Vì sao ở miền Nam nhiều người thích gọi trái này là đào lộn hột?

Người miền Nam gọi đào lộn hột là trái điều. Nhưng tôi thích cái tên "đào lộn hột" vì nó ấn tượng hơn. Nghe tên gọi đã hình dung ngay ra trái - một thứ trái dáng dấp khá lạ lùng...

Đặc sản muối tôm: Nét ẩm thực của người Tây Ninh

Tây Ninh là vùng đất không có diêm dân (không có nghề làm muối) vì không phải là đất giáp biển, cũng không là nơi có con tôm mà lại là nơi nổi tiếng của một sản phẩm liên quan trực tiếp đến biển là muối và tôm

Giảng viên nghỉ việc về trồng dừa lấy mật, mỗi năm thu hơn 10 tỷ đồng

Với việc trồng 2 ha dừa và thuê thêm vườn dừa của hàng xóm để "vắt mật", mỗi tháng anh Ngãi xuất bán khoảng 8 tấn mật dừa, thu về gần một tỷ đồng.

Nghêu Việt Nam gây bất ngờ tại Hội chợ triển lãm thủy sản toàn cầu 2022

Nghêu Việt Nam trưng bày tại Hội chợ triển lãm thủy sản toàn cầu 2022 ở Barcelona, Tây Ban Nha những ngày qua thực sự tạo ấn tượng bất ngờ với đối tác nước ngoài.

Phát triển nông sản an toàn, tạo niềm tin với người tiêu dùng

Phát triển nông sản an toàn tạo uy tín, thương hiệu và niềm tin với người tiêu dùng nhằm nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm trên thị trường, tạo sự phát triển bền vững.

Tại sao mật ong Việt Nam lo khó cạnh tranh với mật ong Ấn Độ ở Mỹ?

Mức thuế chống bán phá giá áp dụng cho mật ong Việt Nam vào Mỹ trong kết luận mới đây dù đã giảm nhiều lần so với kết luận sơ bộ, song mật ong Việt Nam vẫn khó có thể cạnh tranh với mật ong Ấn Độ tại thị trường này.

Đặc sản đất Việt: Trung Quốc, Ấn Độ bao mua, Đài Loan, Malaysia xếp hàng chờ tới lượt

Liên kết sản xuất cho ra sản phẩm chất lượng, cây thạch đen đặc sản Lạng Sơn đang được khách hàng Trung Quốc, Ấn Độ bao mua lượng lớn. Khách Đài Loan, Hong Kong hay Malaysia muốn đặt mua phải “xếp hàng” chờ tới lượt bởi không đủ cung.

Đào Bắc Hà mất mùa nhưng dễ bán, giá cao

Do rét đậm, rét hại kéo dài đúng dịp đào ra hoa nên năm nay đào Bắc Hà (Lào Cai) mất mùa. Bù lại, đào quả to, đều, dễ bán và có giá cao.